تغییر شکل استوانه ای (Barrel Distortion) یک نوع خطای نوری است که زمانی رخ می‌دهد که خطوط راست در حاشیه‌های تصویر خمیده یا منحنی به نظر برسند. این اثر می‌تواند باعث شود تصاویر ناهموار یا تورم‌یافته به نظر برسند، به خصوص وقتی که موضوعاتی با خطوط راست مانند معماری یا منظره عکاسی می‌شوند. تغییر شکل استوانه ای عمدتاً با لنزهای واید-انگل (بازویی) و لنزهای زوم واید-انگل در فاصله‌های کانونی کوتاه مرتبط است.
تغییر شکل استوانه ای به دلیل انحنای عناصر لنزی که پرتوهای نور را هنگام عبور از لنز خم می‌کنند، ایجاد می‌شود. میزان این خطا بستگی به چندین عامل دارد، از جمله طراحی لنز و فاصله کانونی آن. لنزهای واید-انگل بیشتر از لنزهای استاندارد یا تله‌فوتو به تغییر شکل استوانه ای دچار می‌شوند. این به این دلیل است که لنزهای واید-انگل دارای زاویه دید گسترده‌تری هستند و باید بیشتر صحنه را برای ایجاد یک تصویر کامل ثبت کنند. در نتیجه، حاشیه‌های تصویر می‌توانند تحریف یا کشیده شده به نظر برسند، به خصوص وقتی که لنز در زاویه کانونی کوتاه‌تر خود استفاده می‌شود.
برای جلوگیری از تغییر شکل استوانه ای یا اصلاح آن در مرحله ویرایش، می‌توانید از ابزارهای نرم‌افزاری مانند Adobe Photoshop یا Lightroom استفاده کنید که دارای فیلترهای اصلاح خطای نوری هستند. بسیاری از برنامه‌های ویرایش تصویر رایگان نیز راه‌حل‌هایی برای حل این مشکل ارائه می‌دهند. از آنجا که این خطا به دلیل تأثیر دیدگاه بر لنز ایجاد می‌شود، تنها راه اینکه تغییر شکل استوانه ای را در دوربین اصلاح کنید این است که از یک لنز ویژه “tilt and shift” که برای مقاصد معماری طراحی شده است، استفاده کنید. اما این لنزها بسیار گران هستند و فقط در صورتی معنی دارند که شما در این زمینه تخصص داشته باشید. اگر نمی‌توانید تغییر شکل استوانه ای را با یک لنز ویژه جلوگیری کنید یا نمی‌خواهید بعد از آن زیاد ویرایش کنید، می‌توانید سعی کنید تأثیر تغییر شکل استوانه ای را هنگام عکاسی کمینه کنید. سعی کنید از عکاسی ساختمان‌ها یا دیگر اشیاء که خطوط راست دارند، جلوگیری کنید، که در آن‌ها تغییر شکل استوانه ای واضح است. حداقل سعی کنید از عکاسی آن‌ها با یک لنز واید-انگل افراطی خودداری کنید. اگر نیاز دارید که بیشتر موضوع را در تصویر قرار دهید، عقب برگردید
