یکی از سوژه‌های چشم‌نواز و تأثیرگذار در دنیای سبک‌های عکاسی طبیعت، بدون شک عکاسی از آب است؛ سوژه‌ای انعطاف‌پذیر که می‌توان آن را در شکل‌های متنوعی به تصویر کشید. از ثبت حرکت خیره‌کننده‌ی قطره‌ی آب در لحظه‌ی برخورد، تا سکون و آرامش یک دریاچه‌ی مه‌آلود در سپیده‌دم، هرکدام از این صحنه‌ها جلوه‌ای خاص از طبیعت را نمایش می‌دهند. برای ثبت لحظه‌هایی مانند چکیدن قطره‌ی آب یا رقص موج‌ها، نیاز به دقت، دانش فنی، و تجهیزات مناسب دارید. با این حال، گاهی استفاده از منابع طبیعی مثل شبنم صبحگاهی، باران روی شیشه یا حتی بخار آب نیز می‌تواند به خلق تصاویری شگفت‌انگیز منجر شود.
این سبک از عکاسی نیازمند صبر، تمرکز و یافتن موقعیت مناسب است؛ اما پاداش آن، تصاویری است که بیننده را در لحظه‌ای متوقف‌شده از جهان غرق می‌کند—لحظه‌ای که تنها با کمک شاتر دوربین ثبت شده است.
در این مقاله از جمهوری هنر، با شما همراه می‌شویم تا تکنیک‌ها، ابزارها و ترفندهای لازم برای ثبت تصاویر هنری از آب را بررسی کنیم و الهام‌بخش پروژه‌های عکاسی بعدی‌تان باشیم.
چالش‌ها و فرصت‌های عکاسی از آب
آب پتانسیل هنری زیادی دارد و می‌توانیم عکاسی از آب را به‌عنوان یک ژانر جداگانه در عکاسی به‌حساب بیاوریم. عکاس در زمان عکاسی از آب محدودیت زیادی ندارد و در هر زمان و مکانی که اراده کند، می‌تواند کار عکاسی را شروع کند. سوژه عکاسی از آب ممکن است یک قطره آب باشد یا اقیانوسی بی‌کران؛ شما حتی اگر در بیابان حضور داشته باشید هم می‌توانید یک قطره آب را پیدا کنید و عکاسی از آب را آغاز نمایید.
عکاسی از قطره آب می‌تواند از سوژه‌هایی مثل شبنم برگ‌ها، قطرات آب روی شیشه ماشین، قطره آبی که درون ظرف چکه می‌کند و… باشد. فقط نیاز است شما با دید هنری و خلاقیت به محیط اطراف خود نگاه کنید. این روش عکاسی از آب به همان اندازه که چالشی است، به همان اندازه جذابیت دارد. مثلا اگر بخواهید عکس تبلیغاتی از سوژه‌ای مانند نوشیدنی خنک بگیرید، می‌توانید با استفاده از این سبک احساس تازگی را به بیننده انتقال دهید.
انواع و شیوه‌های عکاسی از آب
تکنیک‌های عکاسی از آب عبارت‌اند از:
عکاسی از قطره آب
یکی از معروف‌ترین تکنیک‌ها در عکاسی از آب است. عکاسی از قطره آب در حالی انجام می‌شود که قطره‌های آب در حال ریختن درون یک ظرف هستند و این عکاسی با دوربین بدون فلش انجام می‌شود. لذا برای اینکه آب شفاف‌تر و بهتر دیده شود، پس‌زمینه مناسبی باید انتخاب شود.
عکس‌برداری از پاشش آب
یکی از ایده‌های جذاب در عکاسی از آب، عکاسی هنگام پاشیدن آب است. در این نوع عکاسی سرعت شاتر باید به‌قدری زیاد باشد که بتوان در لحظه تصویر را گرفت. یکی از ایده‌ها برای این نوع از عکاسی این است که چیزی را درون یک لیوان آب و یا تنگ ماهی بیندازید و هنگام پاشیدن آب به بیرون است که می‌توانید تصاویر جذابی را خلق کنید.
فروبردن پاها در آب
یکی دیگر از تکنیک‌های مورداستفاده در عکاسی از آب فروبردن پاها در آب است. اگر در کنار رودخانه و یا چشمه‌ای هستید، می‌توانید به کمک سه‌پایه وارد آب شوید و از زوایای متنوع عکس‌برداری را انجام دهید؛ اما باید کاملا بااحتیاط کار کنید تا متحمل خسارت نشوید.
ثبت تصویر از بازتاب آب
زمانی که آب آرام باشد، مثل آینه عمل می‌کند و تصاویر بسیار زیبا و تاثیرگذاری را خلق می‌کند.
قطره‌های روی شیشه
در کنار پنجره و یا یک شیشه قرار بگیرید و سمت دیگر شیشه را نیز با اسپری آب بریزید و از همین سمت عکاسی از قطره آب را انجام دهید. برای این کار از لنزهای بزرگ و فوکوس استفاده کنید. نورافکن‌ها باعث می‌شوند که تصویر گرفته شده از طرف دیگر شیشه شفاف دیده شود.
عکاسی از آب در طبیعت
برای عکاسی از آب در طبیعت، نظریات، اصول و قواعد بسیار متفاوتی وجود دارد. مشاهیر بسیاری در این زمینه صاحب سبک و ایده هستند که در آن میان می‌توان به آنسل آدامز، یکی از مشاهیر عکاسی از طبیعت، اشاره کرد. جالب است بدانید که برخی از تکنیک‌ها و اصول مورد استفاده در عکاسی از اشیا بی‌جان نیز در عکاسی از آب به کار گرفته می‌شود؛ زیرا توجه به جزئیات، نور و ترکیب‌بندی در هر دو سبک اهمیت زیادی دارد و می‌تواند کیفیت نهایی تصویر را ارتقا دهد.
انواع و شیوه‌های عکاسی از آب در طبیعت مانند دریا، رودخانه، آبشار و برف + عکس نمونه‌های مشهور (آنسل آدامز)
آنسل آدامز عکاس آمریکایی است که بعضی از افراد او را در حد اسطوره در زمینه عکاسی از طبیعت می‌دانند. آدامز در سال 1902 دیده به جهان گشود و در سال 1984 رخت از جهان فرو بست. یکی از نگرش‌های مهم و معروف آنسل آدامز این است که: « باید به طبیعت احترام گذاشت و دلیلی ندارد که برای جذاب کردن عکس‌های ضعیف خود، به دست‌کاری عکس‌ها بپردازیم.»
تکنیک‌ها و ترفندهای عکاسی از آب در طبیعت
یکی از معمول‌ترین روش‌ها در عکاسی از آب در طبیعت، عکاسی از آب‌های جاری است که در این روش باید به نکاتی توجه کرد. برخی از این نکات شامل موارد زیر هستند:
روزهای خوب روزهای بدون آفتاب و نور زیاد هستند!
در روزهایی که نور خورشید زیاد است، برای عکاسی از آب چالش بزرگی دارید؛ چون برای عکاسی خوب از آب به‌سرعت شاتر کم و ثبت حالت آب نیاز داریم؛ ولی نور زیاد به معنای استفاده از سرعت شاتر بالاتر است و همچنین به دلیل نور زیاد کنتراست بالای صحنه برای عکاس وجود دارد. به‌گونه‌ای که بخش‌های سفید در ارتباط با نور زیاد هستند و بخش‌های سایه در تاریکی کامل.
بعد از یک باران شدید عکاسی کنید.
بهترین موقعیت برای گرفتن عکس خوب از آب در طبیعت هوای ابری است. بنابراین به‌طورکلی نیاز دارید که از وضعیت آب‌وهوا تا حدی مطلع باشید. بهتر است که در دوره‌های خشکی، در روزی که باران شدیدی باریده است و آب زیادی برای جاری‌شدن وجود دارد، عکاسی کنید.
استفاده از حساسیت پایین ISO
برای به تصویر کشیدن حالتی رویایی در تصاویر گرفته شده به سرعت پایین و حتی در بعضی مواقع خیلی پایین شاتر نیازمند هستیم. نخستین تغییری که می‌توانید انجام دهید، این است که در تنظیمات دوربین خود DSLR ایجاد کنید که مربوط به حساسیت ISO است. درست است که آن را بر روی کمترین حساسیت ممکن قرار دهید.
عکاسی با فرمت NEF به‌جای JPEG
اگر قصد دارید تغییری وسیعی را در هنگام تصحیح تصویر بعد از عکاسی داشته باشید حتما کیفیت تصویر را در دوربین خود بر روی حالت RAW تغییر دهید. به‌خاطر اینکه بتوانید از کمترین سرعت ممکن شاتر در هر کیس استفاده نمایید، می‌توانید حالت عکس‌برداری دوربین خود را بر روی حالت A در نیکون و AV در کانن قرار دهید.
استفاده از سه‌پایه
برای عکاسی از آب با سرعت پایین شاتر استفاده از یک سه‌پایه لازم است.
تا چه حدی باید سرعت را پایین بیاوریم؟
میزان ¼ ثانیه سرعت شاتر مناسب برای عکاسی از آب‌های جاری است که سرعت حرکت بالایی دارند.
سرعت را با استفاده از فیلتر ND پایین آورید.
اگر به هر دلیلی امکان استفاده از شاترهای پایین را ندارید، با قراردادن یک فیلتر ND جلوی لنز می‌توانید نور ورودی را کم کنید.
از سفیدشدن تصویر جلوگیری کنید.
هیستوگرام دوربین را در مورد تصویری که گرفته‌اید، چک کنید. اگر تصویر بسیار روشن بود و جزئیات عکاسی از آب در محل روشنایی از بین رفته بود، می‌توانید سیستم جبران نورسنجی دوربین را بر روی -1EV تنظیم کنید و دوباره عکاسی را تکرار کنید.
عکاسی از آب در استودیو
عکاسی از آب در استودیو از بسیاری جهات می‌تواند راحت‌تر و کنترل‌شده‌تر باشد؛ زیرا قادر خواهید بود که اوضاع را به کنترل خود درآورید. در طبیعت، گاه کنترل اوضاع از توان شما خارج خواهد شد. با این حال، در استودیو و به دور از طبیعت، بسیاری از ایده‌های بکر و ناب طبیعی را از دست خواهید داد. جالب است که برخی عکاسان، مشابه کاری که در عکاسی نجومی انجام می‌دهند، تلاش می‌کنند حتی در محیط‌های کنترل‌شده، بخشی از حس و حال واقعی طبیعت یا آسمان شب را بازسازی کنند و به تصاویری خلاقانه و الهام‌بخش برسند.
انواع و شیوه‌های عکاسی از آب در استودیو مانند قطره، اسپلش و موج + عکس نمونه‌های مشهور (مارتین واگنر)
یکی از تکنیک‌های عکاسی از آب، عکاسی اسپلش splash یا ثبت لحظه است. گرفتن لحظه سقوط یک جسم جامد در یک مایع و پاشیده شدن مایع به اطراف می‌تواند صحنه‌های زیبا و تاثیر گذاری را به وجود می‌آورد.
این شیوه عکاسی می‌تواند بیننده را به‌خوبی جذب کند. اما برای ثبت عکس‌های خوب در این سبک نیاز به یادگرفتن تکنیک عکاسی سریع، بردباری و حوصله زیاد و داشتن تجهیزات قوی است.
برای عکاسی اسپلش splash به چه چیزهایی نیاز است؟
- دوربین باکیفیت با قابلیت تنظیمات دستی
- تایمر دوربین یا شاتر از راه دور
- منبع نور
- پس‌زمینه مناسب
- سه‌پایه برای دوربین
تکنیک‌ها و ترفندهای عکاسی از آب در استودیو
برای عکاسی از قطره آب در استودیو نیازمند یک سری پیش‌زمینه هستیم؛ مثلا دوربینی با سرعت شاتر در حدود 400/1 مناسب است و گوشی‌های هوشمند اغلب برای این نوع عکاسی کند هستند و چیز دیگری که نیاز داریم، یک سه‌پایه است تا پایداری و ثبات برای عکاسی حفظ شود. لنز ماکرو سومین مورد ضروری برای عکاسی از قطره آب است.
اگر تصمیم دارید، کار عکاسی از قطره آب را انجام دهید و عکس خوبی بگیرید، این کار را چندین بار انجام دهید تا بتوانید زمان دقیق افتادن آب با سرعت شاتر را تخمین بزنید و بر این اساس بهترین عکس را بگیرید.
عکاسی از آب زیر آب
عکاسی کردن زیر آب یک زیرشاخه از عکاسی است که از آبزیان یا دیگر جاذبه‌های زیر آب بهره می‌برد. یکی از عوامل موثر در عکاسی زیر آب، کنترل حرکت خواهد بود؛ زیرا هم سوژه‌ها و هم عکاس در حال حرکت مداوم هستند. هرچه عکاس وارد عمق می‌شود، میزان نور کاهش یافته و رنگ قرمز بیشتر خواهد شد.
انواع و شیوه‌های عکاسی از آب زیر آب مانند حیات‌وحش، ماهیگیری و ورزش‌های آبی + عکس نمونه‌های مشهور (دیوید دوبلیت)
دیوید دوبلیت قطعا بزرگترین عکاس زیر آب است. وی از سال 1971 عکاسی برای مجله نشنال جئوگرافیک را آغاز کرد و صاحب حدود 70 مجموعه عکاسی زیر آب است. او در نمایش تمامی جزئیات در بالا و زیر سطح آب در یک عکس پیشگام است.
قبل از شروع عکاسی از آب زیر آب باید غواصی و شیرجه‌زدن را بیاموزید و تا زمانی که به طور کامل این کار را یاد نگرفته‌اید، عکاسی را آغاز نکنید.
عکاسی از آب در خشکی به‌مراتب راحت‌تر از عکاسی زیر آب است. چون در زیر آب نسبت به سطح آب نور کمتری وجود دارد و شما هرقدر که به اعماق پائین‌تری بروید، نور نیز کمتر می‌شود. در اعماق آب بدون اضافه‌کردن نور بیشتر، تصاویر رنگی که انتظار می‌رود را نخواهند داشت.
به جز این مورد، عکاسی زیر آب مشکلات دیگری هم دارد. درصورتی‌که عکس‌های شما حاوی ذرات مختلفی باشد، این ذرات می‌توانند در تصاویر شما نمایش داده شوند. فلاش‌های رو دوربینی، اگر ذره‌ای در آب وجود داشته باشد و شما نخواهید این ذرات در عکس شما دیده شود، برای شما مشکل‌ساز می‌شود. به همین دلیل است که همه فلاش‌ها باید به‌صورت اکسترنال و جدا از دوربین به کار بروند.
شکست نور در آب هم ممکن است ایجاد مشکل کند؛ چون شکست نور در آب منجر به بزرگ‌نمایی اجسام می‌شود و اجسام از چیزی که هستند، نزدیک‌تر دیده می‌شوند. این مشکل منجر به اشتباه کارکردن سیستم اتو فوکوس در بعضی دوربین‌ها می‌شود.
عکاسی از آب در زیر آب ممکن است خطراتی را در پی داشته باشد و عکاس باید با همه گونه‌های جانوری و گیاهی که در اطراف خود وجود دارد، آشنایی داشته باشد. همچنین باید مراقب باشد که در حین کار آسیبی به موجودات اطراف خود نزند. مثلا چون صخره‌های مرجانی یک اکوسیستم خیلی حساس هستند، کوچک‌ترین لمسی برای آنها مضر است.
عکاسی از حیات‌وحش
یکی از سبک‌های عکاسی از آب، عکاسی حیات وحش زیر آب است؛ مثل عکس‌هایی از دسته ماهی‌ها، صخره‌های مرجانی، کوسه‌ها، نهنگ‌ها، شیر دریایی و… . عکاسی حیات وحش بسیار جالب و جذاب است و عکاسی از آن باعث می‌شود که زیبایی‌های دنیای زیر آب را بهتر حس کنیم و ارتباط عمیق‌تری با شگفتی‌های طبیعت داشته باشیم.
جایگزینی برای قطره‌های آب
عکاسی از نوشیدنی‌ها، آب میوه، شیر و مایعات دیگر می‌تواند جایگزین جذابی برای قطره‌های آب باشد. نوشیدنی‌ها معمولا در رنگ‌های متنوعی موجود هستند و زیبایی و جلوه کم‌نظیری را در عکاسی خواهند داشت.
ایده عکاسی قطره شیر
عکاسی از قطره شیر نیز یک جایگزین جذاب برای قطره‌های آب است که می‌تواند برای تبلیغات شرکت‌های لبنیاتی و… مورد استفاده قرار بگیرد. از شیر کم‌چرب می‌توان برای عکاسی به‌جای قطرات آب استفاده کرد و اگر قصد دارید حالت غلیظ‌تر به آن ببخشید می‌توانید چند قطره خامه به آن اضافه کنید. شیر چرب است و این کار باعث شکل‌دهی راحت‌تر می‌شود.
استفاده از رنگ در عکاسی از قطرات آب
برای ایجاد قطره آب به چند روش می‌توانید عمل کنید، مثلا می‌توانید از قطره‌چکان استفاده کنید. برای جذابیت بیشتر عکس‌ها نیز می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
انواع ظرف
ظرف مناسب که قطره‌های آب در آن فرود می‌آیند باید قابل‌توجه باشد و می‌توانیم از ظرف‌های شیشه‌ای با پس‌زمینه‌های رنگی و یا ظرف‌های رنگی استفاده کنید.
انواع مایعات
می‌توانید چند قطره رنگ به مایعات اضافه کنید و یا شیر، صابون مایع، نوشابه، گلیسیرین و…. را برای عکاسی جایگزین آب کنید.
رنگی که به قطرات آب اضافه می‌شود رنگ غذا است. حتی می‌توانیم شیر را با استفاده از رنگ غذا رنگ کنیم و از آن عکاسی کنیم. با عکاسی از قطره آب می‌توانید عکس‌های منحصربه‌فردی خلق کنید که هیچ‌کدام شبیه به یکدیگر نیستند.
جمع‌بندی
با کمک تکنیک‌ها و نکاتی که ذکر شد، می‌توانید با کمی تکرار و بردباری عکاسی از آب را به بهترین شکل انجام دهید و برای مثال در تبلیغات و برای کاربردهای دیگر عکاسی از قطره آب را با کمترین تجهیزات انجام داد. در عکاسی از مایع‌ها از گرفتن عکس‌های زیاد نترسید؛ چون تمرین و تکرار زیاد، نتیجه را بهبود می‌بخشد.
سوالات متداول
عکاسی از آب چگونه است؟
تکنیک‌های مختلفی در عکاسی از آب وجود دارد و از این سوژه به طرق مختلف می‌توان در هنر عکاسی بهره برد. سوژه عکاسی از آب ممکن است یک قطره آب باشد یا اقیانوسی بی‌کران.
چالش‌ها و تکنیک‌های عکاسی حرفه‌ای از مایعات چه می‌تواند باشد؟
عکاسی از قطره آب، عکس‌برداری از پاشش آب، فروبردن پاها در آب، عکاسی از آب در استودیو یا طبیعت و موارد بی‌شمار دیگر
چه سوژه‌هایی در عکاسی از آب استفاده می‌شوند؟
برخی از این سوژه‌ها عبارت‌اند: شبنم برگ‌ها، قطرات آب روی شیشه ماشین، قطره آبی که درون ظرف چکه می‌کند و…
