فتومونتاژ از ترکیب دو واژه فوتو به معنی عکس و مونتاژ به معنی سرهم کردن یا چسباندن تشکیل شده. در گذشته وقتی که اولین دوربینهای عکاسی اختراع شد؛ مردم با دیدن عکس چاپ شده خود بسیار هیجان زده میشدند؛ ولی به مرور زمان برای همه عادی شد. تا وقتی انسان هست خلاقیت هم هست. در سال 1857 در دوران ویکتوریا یک عکاس خواست دوباره کاری کند تا مردم از دیدن یک عکس هیجان زده شوند؛ و اینجا بود که اولین عکس فتومونتاژ شده به وجود آمد.
فتومونتاژ چیست؟
فتومونتاژ یک تکنیک و سبک در هنر عکاسی است. برعکس برخی تکنیکها مثل نوردهی طولانی، این سبک ربطی به دوربین و تنظیمات آن ندارد. وقتی که شما چندین عکس گرفته باشید زمان استفاده از تکنیک فتومونتاژ است.
تعریف فتومونتاژ: ترکیب عکسها به روش خلاقانه
در کتاب The Study on History of Photomontage معنی فوتوموناژ اینطور ذکر شده: ترکیبی از چند عکس برای ایجاد یک جلوه هنری یا مفهومی خاص. چسباندن، کنار هم چیدن، برش دادن یا روی هم قرار دادن بخشی از عکسها به منظور ایجاد همپوشانی، به طوری که یک تصویر جدید خلق کند فوتومونتاژ است. در این روش میتوان چیزی را نمایش داد که در قالب یک اثر هنری واحد جا نمیگیرد. تا اینجا تعریف همه ثابت است؛ اما در ادامه افراد دو دسته میشوند.
عدهای معتقدند این تصاویر که قرار است کنار هم قرار بگیرد باید برشهای متفاوت از یک موضوع واحد باشند.
گروهی معتقدند عکسهایی با موضوعات متفاوت یا نیمه متشابه باید با کنار هم قرار گرفتن، یک موضوع واحد را تولید کنند.
انواع فتومونتاژ
استفاده از این تکنیک همیشه بازار پر رونقی داشته است؛ به طوری که امروزه یک هنر جهانی است و در صنعت تبلیغات یکی از ستونهای اصلی به حساب میآید. به طور کلی Photomontage به دو نوع اصلی تقسیم بندی میشود.
فتومونتاژ دستی
در این نوع شما باید عکسهایی که ثبت کردهاید را چاپ کنید. حالا گوی و میدان در اختیار شما است. عکسهای چاپ شده را طوری ترکیب کنید که در نهایت به تصویر دلخواه خود برسید. در متن تاریخ عکاسان برای مونتاژ عکسها از این شیوه استفاده میکردند. در قرن 19 و 20 استفاده از این روش بین روزنامه نگاران بسیار رایج شد. برای اینکه دقیقا بدانید منظور از رواج این تکنیک در قرن نوزده و بیستم میلادی چیست به مقاله یاداشتهایی بر فوتومونتاژ باید توجه کرد. گرته استرن در این مقاله میگوید: مجموعه کاملی از 140 فتومونتاژ از سال 1948 تا 1951 در آرژانتین منتشر شد.
فتومونتاژ دیجیتال
جهان درحال تحول است و همه چیز تحت شعاع این تحول قرار میگیرد. با رواج نرمافزارهای عکاسی و ادیت چوبی جادویی در دست دوست داران تکنیک Photomontage افتاد. کیفیت بالا، امکان استفاده بیشتر از خلاقیت و عدم محدودیت در ترکیب عناصر و رنگها باعث شد این تکنیک جان تازهای بگیرد. امروزه این سبک عکاسی یک تنه بار صنعت تبلیغات را بر دوش میکشد.
تکنیکهای فوتومونتاژ
وسایل دیجیتال در زمینه فوتومونتاژ به ما کمک زیادی میکنند و در ظاهر باعث شدهاند که کار بسیار ساده به نظر برسد؛ اما باید حواستان باشد که با این وجود هم نمیشود از هر روشی، عکسی با این سبک تولید کرد. در ادامه به معرفی تکنیکهایی میپردازیم که به شما در این زمینه به شما کمک میکند.
نرمافزارهای فتومونتاژ
مگی تیلور در 1995 به پیشنهاد راسل براون که آن زمان مدیر خلاقیت ادوبی بود برای اولین بار از فوتوشاپ برای خلق یک فتومونتاژ استفاده کرد؛ و اینگونه اولین فتومونتاژهای دیجیتال به وجود آمد.شاید بتوان گفت که تکنیک دیجیتال کاملترین روش برای خلق یک فتومونتاژ حرفهای است.استفاده از نرمافزارهای گوناگون به علت دقت و کیفیت بسیار بالایی که دارند معمولا توسط هنرمندانی که در زمینه تبلیغات فعالیت میکنند خوب است. برای استفاده از این تکنیک بهتر است یک قلم نوری تهیه کنید تا به راحتی اقدام به حذف قسمتهای اضافه عکسها کنید. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا نرمافزارهای تخصصی این سبک را معرفی کنیم.
چاپ تلفیقی
این تکنیک حس نوستالژیک دارد و افراد به یاد تاریک خانههای قدیمی میاندازد. استفاده از این تکنیک به عصر ویکتوریا برمیگردد. Henry Peach Robinson در سال 1877 شش نگاتیو مختلف را با هم ترکیب و چاپ کرد. او ابداع کننده تکنیک چاپ تلفیقی است. در این تکنیک از تعداد نگاتیو استفاده میشود. در این مرحله نگاتیوهای مدنظر را با هم ترکیب و به صورت تلفیقی چاپ میشود.
تکنیک front-projection
این تکنیک یک نوع مونتاژ کامپیوتری است. در این روش هنرمندان تکنیکهای مونتاژ را با هم ترکیب میکنند.
نمونه فتومونتاژ
فوتومونتاژهای زیادی وجود دارد؛ اما اگر بخواهیم به یک از اینها بپردازیم چه چیزی بهتر از معروفترین فتومونتاژ دنیا. اسکار رجلندر که به عنوان پدر عکاسی هنری شناخته میشود در سال 1857 تصویری به با نام دو راه زندگی منتشر کرد. او برای خلق این عکس از تکنیک چاپ تلفیقی با 30 نگاتیو استفاده کرد. در این تصویر میتوان سعادت و شقاوت را مشاهده کرد. پدری با دو پسرش نشان داده شده و روایتی از زندگی دو پسر را میتوان دید که هرکدام برای زندگی راه متفاوتی را در پیش گرفتند؛ یکی مسیر کار و سعادت دیگری مسیر اعمال ناپسند.
نمونه فتومونتاژ
نمونههای معروف فتومونتاژ و اخلاقیات پشت آنها
Photomontage یک روند سینوسی را طی کرده است. در یک دوران رو به خاموشی رفته و با یک اتفاق دورباره حیات یافته است.
جنگ جهانی اول یکی از زمانهایی که این هنر در اوج بود. هنرمندان آن زمان برای اعتراض به جنگ با استفاده از این تکنیک سعی میکردند که حرف خود را به گوش همه برسانند. یکی از معروفترین نمونههای فتومونتاژ عکسی منسوب به داداییهای برلین است.
بعد از جنگ جهانی دوم با وجود تلویزیون این هنر رو به خاموشی رفت؛ ولی در دوران جنگ سرد و در زیر سایه حمله اتمی بین شوروی و آمریکا هنرمندان برای مجلات و روزنامهها دوباره دست به دامن فتومونتاژ شدند.
نرمافزارهای فتومونتاژ
اولین نرم افزاری که با استفاده از آن یک تصویر فتومونتاژ خلق شد فتوشاپ بود؛ ولی امروزه نرمافزارهای قویتر با امکانات بیشتری بدین منظور وجود دارد. چند نمونه از این نرمافزارها عبارتاند از:
لایت روم
فتوشاپ اکسپرس
کانوا
ادوبی فتوشاپ
پیکس آرت
Corel
paintshop pro
pixelmator
سوالات متداول
فتومونتاژ چیست؟
سبکی از عکاسی است که با استفاده از آن میتوان مفاهیمی را بیان کرد که در قالب یک عکس جا نمیگیرد.
فوتومونتاژ به چه معناست؟
یعنی چسباندن، کنار هم چیدن یا همپوشانی چند عکس برای خلق یک تصویر با مفهوم جدید.
اصلیترین کاربرد این تکنیک کجاست؟
بیشترین رواج استفاده از فتومونتاژ مربوط به صنعت عکاسی تبلیغاتی است.
با چه روشی میتوان یک فتومونتاژ خلق کرد؟
اگر بخواهید از روش دستی استفاده کنید میتوانید با کنار هم قرار دادن عکسهای چاپ شده مختلف و یا چاپ تلفیقی چند نگاتیو این کار را انجام بدهید؛ اما با استفاده از روش دیجیتال مثل استفاده از نرمافزارهای معرفی شده یا تکنیک اقدام به خلق یک فتومونتاژ حرفهای کنید.
بهترین نرم افزار برای این کار چیست؟
پیشنهاد ما برنامه ادوبی فتوشاپ به دلیل جود امکانات زیاد در محیط اپلیکیشن است.
آیا فتومونتاژ همان کلاژ است؟
خیر. کلاژ ترکیبی از عکس با دیگر ابزار مثل مقوا، پارچه و ... است؛ اما Photomontage صرفا چیدمان عکسها است.