عکاسی پاناروما، شیوه خاصی از عکاسی برای تهیه تصاویر عریض از یک صحنه است که از دو بخش عکاسی با دوربین و سپس استفاده از نرم‌افزار برای هم‌ترازی و متصل کردن تصاویر به یکدیگر تشکیل شده است.
اگر قصد دارید اطلاعات بیشتری را در مورد عکاسی Panorama، تجهیزات موردنیاز و نحوه عکاسی به این شیوه به دست بیاورید، ادامه این مقاله از جمهوری هنر را مطالعه کنید.
عکاسی پانوراما چیست؟
عکاسی پانوراما (Panoramic photography) نوعی تکنیک عکاسی به صورت واید است که در آن از طریق همپوشانی چندین عکس، تصویر منفرد و عریضی از یک موضوع ایجاد می‌شود.
در حقیقت، واژه پانوراما از زبان یونانی به معنای “تمام دید” یا “دید کلی” گرفته شده است و سرمنشأ آن به نقاشانی بر می‌گردد که تمایل داشتند نمای وسیعی از یک سوژه یا منظره را بر روی بوم نقاشی خود به تصویر بکشند.
در ابتدا، عکس‌های پانوراما، از کنار هم قرار دادن چندین عکس از یک نما به دست می‌آمدند که به دلیل تراز نشدن کامل عکس‌ها، نتیجه خوبی به عمل نمی‌آمد؛ اما با پیشرفت تکنولوژی در زمینه نرم‌افزارهای کامپیوتری و عکاسی دیجیتال، امروزه، این هم‌ترازی به وسیله نرم‌افزارهای مخصوص عکاسی پانروما مانند فتوشاپ و لایت‌روم انجام می‌شود. به طوری که عکاسان حرفه‌ای با استفاده از این شیوه عکاسی و تجهیزات عکاسی پانوراما، تاکنون توانسته‌اند تصاویر پانورامای عظیم با وضوح بسیار بالایی را به ثبت برسانند.
اما این سؤال ممکن است برای شما به وجود بیاید که چرا به جای گرفتن یکسری عکس و ادغام آن‌ها با نرم‌افزار، از لنز واید استفاده نمی‌کنیم؟
دلایل ترجیح عکاسی پانوراما نسبت به لنز واید
دلایل متعددی وجود دارد که چرا بهتر است به جای عکاسی با لنز واید از عکس‌های پانوراما استفاده کنیم. این دلایل به شرح زیرند:
- لنز واید ممکن است به اندازه کافی عریض نباشد که بتواند کل صحنه را در یک عکس به تصویر بکشد.
- عکس‌های گرفته شده با لنزهای واید، دارای اعوجاج نامطلوبی هستند.
- یک تصویر پانوراما از تلفیق چندین عکس به دست می‌آید و می‌توان آن را در اندازه‌های بسیار بزرگ‌تر چاپ کرد.
- به جای استفاده از لنز واید که گران‌قیمت است، می‌توان از یک لنز معمولی برای عکاسی پاناروما استفاده کرد.
کاربردهای عکاسی پاناروما
امروزه، عکاسی پاناروما نه تنها در ثبت تصاویر مناظر زیبا و چشم‌اندازها مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه در عکاسی معماری و فضاهای شهری نیز بسیار کاربرد دارد. این شیوه عکاسی، بسته به فضایی که قصد عکاسی از آن را دارید، می‌تواند پیچیده و به تجهیزات متفاوتی نیاز داشته باشد. به عنوان مثال، شما در عکاسی از مناظر، به راحتی و با یادگیری ترفندهای عکاسی Panorama می‌توانید بدون نیاز به تجهیزات دیگر، تصاویر پانارومای خیره‌کننده‌ای را به ثبت برسانید.
این در حالی است که در عکاسی معماری برای تهیه عکس‌های پانورامای حرفه‌ای، نیاز به کالیبره کردن مناسب لنز دوربین و سایر تجهیزات عکاسی پانوراما را دارید تا بتوانید از انحنای ناخواسته خطوط، اعوجاج و عدم انطباق اشیای نزدیک در تصاویر جلوگیری کنید.
انواع عکاسی پانوراما
لزوماً، عکاسی پاناروما تنها به ایجاد تصاویر افقی یا عمودی مستطیلی شکل محدود نمی‌شود؛ بلکه این شیوه عکاسی می‌تواند تصاویر عریض مربعی را نیز ایجاد کند.
به همین منظور، در ادامه مطلب، انواع عکاسی پانوراما را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
1. پانورامای عریض
تصاویر پانارومای عریض با زاویه کمتر از 180 درجه و شبیه به عکس‌های واید گرفته می‌شوند. این تصاویر به صورت افقی یا عمودی بوده که همچون عکس‌های معمولی به نظر می‌رسند؛ اما تفاوتی که با عکس‌های معمولی دارند این است که این تصاویر از همپوشانی چندین عکس و با وضوح بیشتر به دست می‌آیند.
2. عکاسی پانورامای 180 درجه
تصاویر این نوع از عکاسی پاناروما، محدوده بسیار وسیعی از سمت راست تا منتهی‌الیه سمت چپ یک منظره را به صورت 180 درجه پوشش می‌دهد.
3. عکاسی پانوراما 360 درجه
این نوع از تصاویر پانورامایی، فوق عریض بوده و محدوده‌ای بسیار گسترده تا 360 درجه از کل منظره را در یک تصویر واحد به ثبت می‌رسانند.
4. پانارومای کروی
عکاسی Panorama کروی
همان پانارومای 360 درجه است؛ با این تفاوت که تصاویر در پانورامای کروی (سیاره‌ای) با استفاده از نرم‌افزارهای ویرایش عکس و تکنیک‌های خاص به تصاویر کروی شکل تبدیل می‌شوند.
نحوه عکاسی پانوراما
اگر قصد دارید تصاویر پانرومای جذاب بگیرید، ما در ادامه، راهنمای نحوه عکاسی پانروما را برای شما آماده کرده‌ایم که می‌تواند کمک‌کننده باشد.
1. قاب‌بندی عکاسی پانوراما
به طور کلی، در عکاسی پاناروما، دو روش برای ایجاد تصاویر پانوراما وجود دارد که به صورت زیرند:
ثبت تصاویر افقی
اگر داشتن وضوح بالا در تصویر خروجی برای شما اهمیت ندارد، گرفتن عکس‌هایی در قاب افقی می‌تواند ساده‌ترین روش برای ایجاد تصاویر Panorama باشد.
ثبت تصاویر عمودی
گرفتن تصاویر عمودی از بهترین روش‌های ثبت تصاویر پاناروما است که قسمت بیشتری از آسمان و زمین را در بر می‌گیرد. همچنین، این تکنیک عکاسی پاناروما، رزولوشن بالاتری نسبت به نوع افقی آن ارائه می‌دهد.
در هر حال، بعد از این که قاب تصویر خود را انتخاب کردید، این مهم است که تصاویر ثبت شده شما بتوانند همپوشانی خوبی با یکدیگر داشته باشند؛ چرا که در نرم‌افزارهای ادیت، نقاط هم‌ترازی، راحت‌تر می‌توانند شناسایی و به یکدیگر متصل شوند. در بهترین حالت، این است که هر تصویر بتواند 50 درصد از تصویر کناری خود را پوشش دهد تا عکس‌ها به خوبی با یکدیگر تلفیق شوند.
2. آماده‌سازی تجهیزات عکاسی موردنیاز عکاسی پانوراما
برای این که بتوانید عکس پانوراما بگیرید، قبل از هر چیز نیاز دارید تا وسایل و تجهیزات موردنیاز عکاسی پاناروما را تهیه کنید. این تجهیزات به شرح زیرند:
دوربین دیجیتال
در عکاسی پاناروما از هر دوربینی که قابلیت قفل نوردهی (دیافراگم، سرعت شاتر، ISO) را داشته باشد، می‌توان استفاده کرد. در حالت ایده‌آل، شما به یک دوربین دیجیتالی (ترجیحاً DSLR) نیاز دارید که امکان کنترل دستی آن نیز وجود داشته باشد.
لنز مناسب عکاسی پانوراما
در عکاسی Panorama استفاده از لنزهای زوم به دلیل این که امکان تطبیق‌پذیری بیشتری را در زمان‌هایی که آزادی حرکت ندارید ارائه می‌دهند، می‌تواند بهترین انتخاب باشد. با این حال، شما می‌توانید با لنزهای فیکس یا پرایم خود، تصاویر پانارومای زیبایی ثبت کنید.
همچنین، اگر دوربین DSLR دارید، هر لنز زوم وایدی مانند Nikon 18-55mm یا Nikon 18-200mm می‌تواند در ایجاد تصاویر پارانوما به شما کمک کند.
فیلترهای لنز مناسب عکاسی پانوراما
در زمان عکاسی پاناروما، بهتر است فیلترهای پولاریزه دایره‌ای را از روی لنز خود بردارید؛ چرا که تصاویر شما را خراب می‌کنند. البته، استفاده از فیلتر شفاف UV یا محافظ تا زمانی که گوشه‌های تصاویر شما را تیره نکند، ممانعتی ندارد.
سه پایه مناسب عکاسی پانوراما
سه پایه، یکی از تجهیزات اختیاری است که معمولاً، استفاده از آن برای رسیدن به نتایج بهتر توصیه می‌شود.
شما می‌توانید از هر سه پایه‌ای که هد آن انعطاف‌پذیری خوبی دارد و می‌تواند به راحتی از راست به چپ گردش کند، استفاده کنید.
ریموت شاتر
ریموت شاتر از دیگر لوازم عکاسی پانروما است که تهیه آن، کاملاً اختیاری است؛ اما استفاده از آن می‌تواند تصاویر پارانومای شما را بدون لرزش ثبت کند.
3. تنظیمات دوربین برای عکاسی پانوراما
قبل از شروع به کار برای ثبت تصاویر پانروما، باید بخش‌هایی از تنظیمات دوربین دیجیتالی خود را به صورت زیر جهت عکاسی پاناروما تنظیم کنید:
- در حالت عکاسی “Manual” یا دستی کار کنید: مهم‌ترین نکته‌ای که در عکاسی پانروما وجود دارد، این است که بتوانید از نوردهی یکسانی برای ثبت همه تصاویر خود استفاده کنید. در برخی از دوربین‌ها که امکان قفل نوردهی خودکار وجود ندارد، بهتر است از حالت عکاسی دستی استفاده کنید.
- تنظیمات لنز دوربین خود را بر روی فوکوس دستی قرار دهید: اگر دوربین شما DSLR است، فوکوس آن را می‌توانید بر روی یک شی دوردست تنظیم کنید. سپس، فوکوس را در حالت دستی قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا در طول عکاسی Panorama فوکوس دوربین شما تغییر نکند و ثابت باقی بماند.
- تنظیمات خودکار ISO (حساسیت سنسور) دوربین خود را خاموش کنید و مقدار ایزو را بر روی 100 یا 200 تنظیم کنید.
- اطمینان حاصل کنید، عدد دیافراگم دوربین شما برای این که همه عناصر تصویر در فوکوس باشند، بر روی مقدار خوبی تنظیم شده باشد؛ این یعنی، دیافراگم بایستی بسته به فاصله کانونی لنز شما و این که فاصله تا نزدیک‌ترین شی پیش‌زمینه چقدر است، حداقل بر روی حداقل f/8 (ترجیحاً f/10) یا بالاتر تنظیم شده باشد. بعد از تنظیم دیافراگم، سرعت شاتر را نیز متناسب با مقدار نورسنج دوربینتان تنظیم کنید.
- نورسنجی: نورسنجی را نه بر اساس روشن‌ترین یا تاریک‌ترین نقطه تصویر بلکه در نقطه میانی این دو تنظیم کنید.
- به طور معمول، بهتر است، فاصله کانونی لنز را در دوربین‌های فول‌فریم بین 50-28 میلی‌متر و در دوربین‌های کراپ بین 35-18 میلی‌متر تنظیم کنید.
- فرمت تصاویر را بر روی RAW و وایت بالانس (تراز سفیدی) را بر روی Auto قرار دهید.
4. ثبت تصاویر
بعد از آماده‌سازی تجهیزات موردنیاز و انجام تنظیمات دوربین، نوبت به مرحله عکاسی از سوژه موردنظرتان می‌رسد. در این مرحله، با انتخاب یک چشم‌انداز، دوربین خود را در نقطه شروع عکاسی در سمت راست‌نما قرار دهید و عکس اول را بگیرید. سپس با حرکت دوربین به سمت چپ (تا زمانی که نقطه فوکوس مرکزی داخل منظره‌یاب به لبه کادر بعدی برسد) عکس بعدی را بگیرید. این روند را تکرار کنید تا به نقطه پایانی برسید.
5. همپوشانی تصاویر در نرم‌افزار
در آخرین مرحله از عکاسی پاناروما، بعد از این که تصاویر پارانومای خود را ثبت کردید، نیاز دارید تا آن‌ها را با استفاده از نرم‌افزارهای ادیت تصاویر مانند فتوشاپ یا لایت‌روم به یکدیگر متصل کنید.
جمع‌بندی
عکاسی پانوراما به شما این فرصت را می‌دهد تا بتوانید زیبایی‌های وسیع طبیعت را به ثبت برسانید.